|
Op 7 oktober 2020 plaatst Joost Sonnenschein op de website van De Reactor deze recensie over het laatste deel van Weegschaal der Aarde van Sonja Prins  Verzameld werk 6 Rondom de Boshut en Gedichten 1982-2005 Sonja Prins Een bijna geheime gebeurtenis in de Nederlandse poëzie van het afgelopen decennium was de verschijning van Weegschaal de aarde, het zesdelig verzameld werk van Sonja Prins (1912-2009). Nadat haar proza was gebundeld in haar sterfjaar, publiceerde uitgeverij De Papieren Tijger om het jaar een deel poëzie. Na vier boeken van circa 500 pagina’s verscheen in 2019 de dubbeldikke finale, die haar levenswerk afrondt op 3000+ pagina’s goeddeels onbekend werk: een regelrechte aanwinst. Moet ik mijn zoekmachines geloven, dan heeft dit alles tot nog toe nul (0) reacties ontlokt. Ga ik bij mezelf te rade hoe dit kan, dan herinner ik me schroom om aan de complete Prins te beginnen. Hoewel ik wist dat er bij haar wat te halen viel, weerhield iets me ervan om contact te maken met dit werk. Lang lag Prins’ zesling in een doos naast mijn bureau, onder een groeiende laag leesscrupules. Pas toen Covidius eind maart jl. het tempo onderbrak, haalde ik adem en sloeg aan het lezen. In no time verdween mijn tegenzin en even later was ik om. Binnen tweeënhalve maand las ik haar 2500 gedichten met almaar stijgend respect. Nu ik erdoorheen ben, mis ik mijn Daily Prins en zit er niets anders op dan haar aan te raden aan wie maar wil. Lees dus Sonja Prins, al wie Nederlands leest! Je wordt er sterker, socialer, intelligenter, strijdbaarder, feminiener, linkser, sensitiever, scherper en ecologischer van. Papieren Tijger, Breda, 2019 ISBN 9789067283403 960p. Lees hier de complete recensie.   Monique van de Wijdeven speelt in haar fotografische werk met het creëren of juist loskomen van veiligheid en de verhouding tussen mensen, dieren en natuur. Ze zet zichzelf tijdelijk neer op plekken en in groepen mensen die ze vaak zelf samenstelt. Zo organiseert ze tijdelijke families, ‘wolf packs’, die het met elkaar moeten rooien. In deze situaties verkent ze leefwijzen die dichter bij onze basis staan en losbreken van vastgelopen constructies. Van 13 t/m 20 juli 2020 verbleef en werkte ze in AnnAtopiA. In deze blog laat ze haar werk- en denkproces zien. Het is heerlijk stil en tegelijk wemelt het van de vogels. Aan drie kanten zit ik tegen het bos aan. Ik ben gesetteld in het boshuis van AnnAtopiA. In dit tiny house kan ik werken, slapen, koken. Ik zal veel offline zijn deze week, want er is geen wifi en ik moet met aggregaat, accu en omvormer werken om stroom te hebben. Ik houd het voltage in de gaten, die niet onder de 11 mag zakken. Ik neem me maar voor om off grid te zijn als het kan. Goede gelegenheid om alvast voor te bereiden op de survivaltrektocht die ik in augustus met een vriendin maak. Kaarsjes in plaats van lampen, niet te moeilijk koken, niet teveel op laptop werken? Ik ben juist ook hier om mezelf uit het ritme van thuis te halen en me in de natuur te begeven. Ik loop zo in m’n pyjama het bos in als ik wil. Ook in huis dringt de natuur binnen. Met de deur open werk ik aan een tafeltje, reflectie van de struiken neemt m’n scherm over, lichtspelingen op de rolluiken, insecten vliegen naar binnen. Rondom het huis heb ik muisjes bezig gezien, eentje laat zich zien in de keuken (die ik te pakken krijg en buitenzet). Met muziek aan schrijf ik over de thema’s in mijn fotografieprojecten, hoe ik me wil profileren en een ‘4 year plan’. Die plak ik op de ramen om de rest van de week aan te vullen.  Schuiven met fotoprints De boshut, het oude vervallen huis naast het boshuis, is fijn om als atelier te gebruiken. Vooraf heb ik veel prints gemaakt van nieuw werk, waaronder een serie foto’s van ontdekkingen tijdens wandelingen (Slow Adventure) en de eerste reis van mij en vriend Pjotr vorige zomer. Ik zoek nog naar een concept of vorm om dit werk te presenteren. Hoe maak ik vakantiefoto’s tot meer dan wat ik erin zie en bij voel? Ik heb ook oudere projecten meegenomen, over het vasthouden aan spullen en een associatieve serie over geborgenheid en vriendschap. Ik spreid alles uit over tafels en vloer, om te schuiven met selecties en verbanden te zien. Ik onderzoek mijn visuele taal en het maakt meer lagen zichtbaar.  Prikkels Het hier zijn prikkelt meerdere delen in mij. Het doet me denken aan een landgoed in Zwitserland waar ik in 2017 een maand samenleefde. Er was een guest house dat we onderhielden voor gasten. Ik voel weer hoe leuk dat was en dat het een ambitie in mij aanwakkert. Ik zou het te gek vinden om een residence plek te beginnen, waar ik een atelier heb en makers kunnen verblijven, werken en onderzoek doen. Hier zijn heeft ook iets ongemakkelijks. Ik ben me steeds bewust van leeglopende batterijen en de niet-vanzelfsprekendheid van voorzieningen. ’s Nachts zitten trilspinnen boven m’n hoofd op de vide en buiten hoor ik brekende takjes. De bossen worden overweldigend zo in het pikdonker. Ergens doet het me kwetsbaar voelen en verlangen naar een geborgen plek. Ik voel de tijd verstrijken en bedenk me vaak of ik genoeg doe. Ik ben veel op één plek. Er is geen structuur. Tegelijk smul ik van het boek dat ik lees, Toen ik uit de lucht viel van Juliane Koepcke. Als tiener overleefde zij als enige een vliegtuigcrash. Zonder hulpmiddelen moest ze in het oerwoud overleven en haar weg naar beschaving terugvinden. Een ochtend blijft het water koud. Ik probeer tevergeefs allerlei aansluitingen met boiler en oplader, de aggregaat valt uit met overload alarm. Uiteindelijk krijg ik het aan de gang, ik heb warm water! M’n telefoon gaat extra snel leeg door het 3G gebruik. Bij de AH koop ik de goedkoopste bak vanille ijs om de koelbox bij te koelen, want die trekt de accu inmiddels niet meer. Later blijkt ergens een kortsluiting te zitten waardoor de accu niet oplaadde. Ja, de paradox van werk willen verzetten en daarop focussen, versus bezig zijn met de basale dingen regelen. Grappig genoeg linkt het wel aan een post-apocalyps achtige situatie, waar ik mezelf stiekem graag neerzet, en die ik dan ook weer fotografeer. Zo grijpt het wel weer in elkaar. Tevreden Na een paar dagen voel ik me meer thuis en de insecten zie ik inmiddels wel als huisgenoten. Ik fotografeer, maak omschrijvingen van projecten, bedenk een opzet voor m’n website. Thuis voelt verder weg, ik kan werk laten liggen, hoef niets, doe meer dan ik doorheb en thuis aan toekom. Ik fantaseer over wat ik mee moet nemen op de survivaltrektocht volgende maand. Op instagram stuit ik op een Nederlandse journalist die een nieuw leven begon in Zweden en de term Friluftsliv gebruikt: zoveel mogelijk leven in de buitenlucht. Alles hangt samen Ik kom er steeds meer achter dat alles wat ik doe eigenlijk één ding is. Mijn werk als projectmanager staat niet los van m’n fotografie of wat ik in mijn vrije tijd organiseer. Het gaat over hetzelfde. Me omringen met nieuwe plekken en mensen waarmee ik mezelf uitdaag om los te komen van wat standaard is, dat ook onderzoeken door het te fotograferen. Fotografie ook gebruiken om ontwikkelingen in m’n leven vast te leggen en te verzamelen. Processen managen bij de Academie voor Beeldvorming, met groepen alternatieven zoeken voor vastgelopen systemen. Mensen bij elkaar brengen in jaarlijkse trips naar het fotofestival en landhuis in Arles, Zuid-Frankrijk. Tussen de bedrijven door de natuur in, planten opkweken in tuin en huis, een survivaltrektocht, kamperen, kanoën en klimmen zonder touw. Oefenen voor de post-apocalyps, noemen Pjotr en ik het wel eens gniffelend. En dan hier zitten met de elektra en het buitenleven, rust zoeken waar ook een heleboel gebeurt, vasthouden aan geborgenheid maar mezelf daar ook weer uit helpen. Ik oefen met deze thema’s en ook dat fotografeer ik weer. Het heeft allemaal met elkaar te maken.  Feedbackmomenten Ik heb feedback nodig om inzichten te toetsen en verscherpen. Op vrijdag komen Academie-collega’s Klaas, Malou en Meike. Ze zien veel handen, aanraking, handelingen, de wens naar contact maken. Misschien is alles gerelateerd aan enig kind zijn? In de associaties die ik maak, kan ik ook tegenstellingen laten zien. Intimiteit versus afvragen of die er is. Als ik íets lastig vind, is het wel selecties maken, en weggooien al helemaal, maar ik moet een kapstok kiezen waarmee ik logischerwijs beelden selecteer. Kill your darlings.. In het weekend is Pjotr hier. Ook met hem doe ik een werkbespreking. Hij kent deze kanten van mij en herkent wat ik vertel. Ik kies voor tijdelijke plekken en mensen, situaties zonder regels of controle, die ik middels foto’s wil bewaren. Zijn brein werkt anders: herinneringen op beeld maken hem juist melancholisch. Door fotograferen licht ik uit wat ik belangrijk vind en maak ik het onderdeel van mijn geschiedenis. Het geeft houvast en ik bepaal er deels mijn koers mee: wat ik vastleg, help ik waarmaken. Presentatievorm In het bos wil ik een ruimtelijke presentatievorm uitproberen waar je langs kunt wandelen. Ik hang wat prints aan draden in bomen en struiken. De serie Slow Adventure leent zich hier goed voor. Het werkt mooi en speels met de lichtopval en wind.   Op de laatste dag presenteer ik m’n fotoseries en ontdekkingen rond de thema’s aan mijn ouders, Pjotr en vriendin Ilse. Ik leid ze langs de kleine expo in het bos en ben blij dat ik ze hierin kan meenemen. Ik heb deze week met aandacht opvattingen kunnen verwerken, betekenis van de projecten en mijn profiel als maker zijn aangescherpt. Zaadjes geplant. Volgende stap in hoe ik deze projecten verder kan brengen, is echt selecties durven maken: beelden kiezen en andere dus genadeloos wegstrepen.
Monique van de Wijdeven www.easylikesundaymorning.net  ‘In een wereld waarin ik steeds meer gewend raak aan het stedelijke leven, was ik op zoek naar de natuur. Om terug te gaan naar mijn kern en mijn basis voor mijn beeldende werk. Ik kwam terecht in een oase aan rust, groen en ongelofelijk veel verhalen. Ik kwam met een uitgestippeld plan maar besefte al gauw dat de omgeving iets anders vroeg en daar heb ik naar proberen te luisteren. In het privé mini bosje, zoals ik het noemde, ging ik op zoek naar materiaal en vorm. Materiaal was niet ver te zoeken. Overal lag het mij bijna aan te staren. Vragend of het een nieuw leven gegeven mocht worden. Vorm kwam ook vanzelfsprekend. De bomen, de geliefde paadjes en alle grond die daartussen in lag, maakte lijnen en gebieden die ingevuld konden worden. De rust en vertrouwdheid die ik er voelde zorgde voor een nieuwe laag van maken. Nooit had ik mijn vingers gelegd op het maken van een écht land art werk. Altijd waren het verkapte performances waarbij de vorm slechts een nagedachte was aan de handelingen. Maar nu ging de vorm voor de gebeurtenis. De sporen en het werk dat ik hier zou achterlaten moesten dan ook groter en krachtiger dan ooit zijn. In een plek waar historie bijna ademt, moest mijn werk aan diezelfde energie tippen of het in ieder geval beademen. Het werd een plek waar ik voor het eerst werkte niet met maar voor de omgeving. Nu liggen daar twee werken, twee sporen. Deze zijn dan al wel niet van mij maar voornamelijk voor Sonja Prins, Anne Pillen en natuurlijk AnnAtopiA.’ Maud Faassen (1999) werkt veel met het medium performance. In haar werk draait het om de gebeurtenis van de handeling, het weghalen en toevoegen. Door deze handelingen ontstaat langzaam haar werk. Zo zegt ze zelf: ‘Ik handel dus ik besta’. Haar werk is een bevestiging, een herinnering van wat er is gebeurt en wie er is geweest. 
Op 22 mei tijdens leest Diewertje Blok in de uitzending van Podium op NPO radio 4 twee gedichten voor uit de bundel Dag X van Anne Pillen. Luister hier het fragment terug.  ~ lucht lucht wil ik een plek in mijn eigen bubbel om op adem te komen achter een zanddonk met kriebelige blaadjes een hond als waker ochtendlicht in trouwe ogen een mooie tocht door het bos leven als donderstenen naar een ven in ochtenddauw ~ dwar ik ben voortdurend in dwar gedachten warrelen door mijn kop kan ze niet pakken niet bekijken niet bevatten ze glijden glibberen tussen wild schuimend sop ~ Op de website van Kunsttijdschrift Vlaanderen verschijnt onderstaande recensie van Jooris Hulle over de dichtbundel ‘Dag X’ van Anne Pillen.  Dag X
Anne Pillen Een uitgave als ‘Dag X’ benader je met heel veel schroom. In 2017 werd bij Anne Pillen een agressieve hersentumor vastgesteld, waaraan ze in mei 2019 overleed. In de inleiding bij de postuum uitgegeven bundel tekent Wil Molenaar het portret van vriendin Anne: hoe zij zich als creatief therapeut altijd heeft ingezet voor mensen die aan de rand van de maatschappij waren terechtgekomen, hoe zij na het overlijden van dichteres Sonja Prins als tijdelijk gebruiker introk in De Boshut, het schrijversverblijf van Prins in de bossen van Baarle-Nassau, en het restaureerde en inrichtte als ruimte voor kunstenaars en auteurs. Tijdens de laatste periode van haar leven schreef Anne Pillen een reeks gedichten over De Boshut, over de natuur, haar verleden en haar ziekteproces. De gedichten zijn doorgaans kort, vaak gezet in de vorm van een haiku, gebaseerd op impressies die soms verrassend overkomen. Neem bijv. het gedicht ‘asbloem’: ‘zorgvuldig geplukt / verpletterend pulverzwart / op sneeuwwit blad’. Of hoe zij schrijft over de ‘chemokuur’ die ze krijgt: ‘wakkere woekerwaker / stroom mee met mijn bloed / toxines / voor extra leef-tijd’. Uit de verzen spreekt blijvend het verlangen naar warmte, naar ‘uitzicht op zon’, maar ook het besef dat haar krachten afnemen: ‘de natuur is ongeduldig / en irritant / ik kan niet mee / met het dwingend seizoen / snel opgebrand / wil ik trager en trager / liefst niets meer doen / ben niet klaar voor de lentetijd’. (uit: alles gaat door’). Het getuigt van heel veel moed de aftakeling onder ogen te zien: ‘zo bang ben ik voor de vrouw die ik word: een trage vreemderik / met opgezwollen hoofd en dikke buik / grip lijkt tijdelijk / begrip steeds verder weg’. (uit: ‘vreemderik’) Van zwaarmoedigheid is wel geen sprake. Kleine momenten van geluk worden gekoesterd, ‘tegenover elkaar in alle rust ontbijten / samen in de woonkamer / dagdromen / (…) / klein geluk geeft kracht / geeft moed / om door te leven’. (uit: ‘abrupt vervroegd pensioen’). Tot ‘Dag X’ aanbreekt, de dag van het afscheid, ‘alles zal geruisloos gaan, zegt hij / zonder al te scherpe lijn / (…) / alles stom en zonder woorden / die nu vaak mijn houvast zijn’. Of hoe de woorden, het gedicht voor haar een vorm van troost zijn geweest. Jooris van Hulle ~ Papieren Tijger, 2020, 80 blz. EUR 16,00 ISBN: 9789067283526  Begin maart 2020 verschijnt de dichtbundel Dag X van Anne Pillen bij Uitgeverij Papieren Tijger. De inleiding is geschreven door Wil Molenaar. … ‘Anne was er intussen van overtuigd dat haar ‘schrijfsels’ gedichten mogen heten. Omdat ze veel in bed lag, besteedde ze nu veel tijd aan schrijven. Gingen de gedichten eerst vooral over de Boshut, de natuur, en vroeger, steeds meer schreef ze over wat haar in haar ziekteproces overkwam. Ze hielpen Eric en andere mensen te begrijpen wat er met haar gebeurde. En wat er in haar omging. Zonder veel omhaal van woorden. Dag X kwam steeds dichterbij. En ze was er niet bang voor.’ … ~ Bekijk het inkijkexemplaar. De bundel is te koop bij onder andere Uitgeverij Papieren Tijger, Bruna, en Bol.com.
uitgeverij Papieren Tijger | auteur Anne Pillen | foto anne Claudette van de Rakt | vormgeving Masja Mols | ISBN 9789067283526
Mooi weer is het niet als we aankomen maar de ontvangst en de locatie maakt alles goed. Twee dames in tot de verbeelding sprekende papieren jurken, wijzen ons de weg naar de Moestuinzaal. Een intieme ruimte met, ondanks de regen, een mooi uitzicht, spiegels die dat reflecteren, een prachtig barok boeket bloemen en vooral een hoge stapel ‘verse’ gedichtenbundels. Hier wordt Dag X gepresenteerd. Een unieke bundel op een unieke dag; schrikkeldag 29 februari 2020. Door regen en verkeersdrukte druppelen meerdere gasten wat later binnen. En dan, alsof Anne daar zelf de hand in heeft, begint tijdens het welkomstwoord de zon te schijnen. En die blijft schijnen gedurende de hele bijeenkomst. En niet alleen buiten. Natuurlijk worden er gedichten voorgelezen uit de bundel. Puntige haiku’s over de natuur, bespiegelingen over wat de ziekte met Anne doet, wat het met anderen doet en over een spuuglelijke douchestoel waar je toch blij mee kunt zijn. Ieder heeft er zo zijn eigen gedachten bij. Een andere invalshoek: Eric vertelt het verhaal van Anne en AnnAtopiA en laat beelden zien van de oude Boshut en het gloednieuwe Boshuis. De technische man die hij is vertelt ook graag over de meer praktische kant van wat er tot stand is gekomen. En hij kijkt vooruit naar AIR’s die er gebruik van gaan maken. Eerder dit jaar is er een prachtige promotiefilm door Minnia Productions gemaakt die ook op de website staat (link). De film trekt als het ware de aanwezige mensen AnnAtopiA in. Naast beelden is er ook geluid. Romy van Dongen heeft een drieluik geschreven over Sonja, Anne en de toekomst. Omdat ze er zelf niet bij kan zijn, heeft ze haar verhalen ingesproken. Meerdere mensen sluiten de ogen en laten zich meevoeren naar een andere wereld. Even later komt er de nodige energie en emotie vrij als het gelegenheidsduo bestaande uit Marieke Habraken-Meijers (lid AnnAtopiA groep) en René Kuin (neef van Eric) losbarst in een swingend ‘Go like Eliah’. En dan gaat de deur open en komen de ‘papieren dames’ over het middenpad naar voren om ‘Dag X’ te overhandigen aan Eric en Wilco. De glazen worden gevuld met mousserende wijn en terwijl Anne vanaf het projectiescherm waarderend toekijkt, proosten we met zijn allen op een prachtige gedichtenbundel. Dag X is verkrijgbaar bij de plaatselijke boekhandel of te bestellen op internet. Op de website van uitgeverij De papieren tijger kunt een kijkje in het boek nemen. Tekst door: Wil Molenaar  uitgeverij De Papieren tijger | vormgeving masja mols
Op 14 september 2019 vond er een hele speciale locatievoorstelling plaats bij AnnAtopiA. Op verzoek van Anne werd het stuk Midsummer Night’s Dream van Shakespeare bewerkt tot het eigentijdse ‘Midsummer Madness’. Vele kunstenaars uit de directe omgeving van Anne verleenden medewerking aan deze bijzondere co-creatie en tevens eerbetoon aan Anne Pillen en Sonja Prins. Bijgaande ‘Glossy’ geeft een mooi beeld van het proces en de makers.   12 september 2019 waren Eric van Vliet, de echtgenoot van Anne, en Wil Molenaar, de vriendin van Anne, te gast bij Lokale omroep Baarle. Ze spraken in het radioprogramma ‘Te gast bij’ over AnnAtopiA.
Het interview is hier te beluisteren en start bij 22:34.  SPRANG CAPELLE - Met Midsummer Madness gaat de laatste wens van kunstenares Anne Pillen in vervulling. Marieke Habraken - Meijers (Waalwijk) en Romy van Dongen (Sprang-Capelle) werken mee aan de opvoering komende zaterdag in de boshut in Baarle-Nassau.
-- Voer na mijn dood nog eenmaal de Middernachtsdroom op. Dat was de wens van Anne Pillen. Dat de kunstenares, die op 7 mei op 55-jarige leeftijd overleed, koos voor dit toneelstuk van William Shakespeare is ingegeven door haar band met Sonja Prins. De dichter en verzetsstrijder bewoonde een boshut in Baarle-Nassau. Na de dood van Prins heeft Pillen zich met de stichting AnnAtopiA ingezet om deze bijzondere locatie te behouden voor het kunstenaarsgilde. Prins had haar eigen band met de Midzomernachtsdroom: zij voerde die in de Tweede Wereldoorlog op voor de Duitsers in concentratiekamp Ravensbrück. Die setting - hoogwaardige cultuur in een omgeving van verschrikking - raakte ook Pillen. Vandaar die laatste wil. Destijds gaf Prins (1912-2009) de Midzomernachtsdroom een eigen draai. Zo had ze er nauwelijks verholen verwijzingen naar het fascisme in verwerkt. Komende zaterdag, 14 september, zal die geschiedenis zich herhalen, zegt Marieke Habraken-Meijers (40) van productiehuis Pure Stories. ,,Maar ook onze versie krijgt een eigen en vooral eigentijdse invulling", zegt de Waalwijkse. ,,Daarom heeft het een andere naam: Midsummer Madness.'' ,,Het is een soort Goede Tijden Slechte Tijden, waarin de buitenkant van de mens wordt benadrukt. Het is dus helemaal van deze tijd. Kijk naar de social media met zijn likes, de selfies. De teneur: het lijkt echt, schijn bedriegt. Het blijft niet bij toneelspelen, er is een kruisbestuiving van verschillende kunstvormen. Muziek, dans en beeldend." Wat de productie al op voorhand mee heeft: ,,De locatie. Net als bij Shakespeare speelt het verhaal zich af in een woud, wij voeren het op Annes plek op, het bosperceel tussen villa's. Dat is een ode aan het kunstenaarshuisje en zijn omgeving waar ze zich met hart en ziel voor heeft ingezet", aldus Habraken-Meijers. Verschillende scribenten Zette de Britse schrijver Shakespeare zich achter een tafel om in zijn eentje de meest fascinerende toneelstukken aan zijn grenzeloze fantasie te onttrekken, bij Midsummer Madness zijn verschillende scribenten betrokken. Het was ook logisch dat Romy van Dongen (21) uit Sprang-Capelle erbij werd betrokken: de hbo-studente chemie schrijft al een tijdje gedichten, zeer verdienstelijk. Bovenal: ,,Ik heb Anne drie jaar geleden leren kennen tijdens een literatuurfestival. Dus kwam ik in de boshut terecht. Marieke en ik leerden elkaar kennen toen we meewerkten aan het moNUment voor altijd in AnnAtopiA.'' Met brainstormsessies hebben de schrijvers het verhaal op een storyboard bij elkaar gebracht, aan elkaar gelast door twee pixies, rockbands, een Engelse en een Nederlandse. Voor Van Dongen liggen voor haar deel een paar aardige uitdagingen op haar bordje. ,,Dialogen schrijven, voor mij is dat helemaal nieuw. Daar moet je je weg in vinden. En ik heb zelf een rol in het stuk. De laatste keer dat ik op het toneel heb gestaan was met de musical in groep acht. Mooi, hoor. Iets helemaal anders proberen durf ik wel aan." Midsummer Madness wordt zaterdag in Baarle-Nassau drie keer opgevoerd: 13.00, 15.00 en 17.00 uur. KEES KLIJN | BD Brabants Dagblad foto: Marnix van de Vijver  BAARLE-NASSAU - Op verzoek van de dit voorjaar overleden kunstenares Anne Pillen speelt Productiehuis Pure Stories de theatervoorstelling Midsummer-Madness, geïnspireerd op Midzomernachtsdroom van William Shakespeare.
De voorstelling wordt gegeven bij AnnAtopiA, het kunstenaarsonderkomen De Boshut in Baarle-Nassau (Het Goordonk 15), dat Anne Pillen restaureerde en zo wist veilig te stellen. De première vindt plaats op zaterdag 14 september 2019. Er zijn drie tijdsloten: 13.00, 15.00 en 17.00 uur. Diverse kunstenaars werken mee aan deze voorstelling op locatie met gedichten, muziek en beeldende kunst. Kunstkameraden Zo brengen de Bredase kunstenares en fotograaf Claudette van de Rakt en haar Kunstkameraad Elias Wahbe uit Syrië via augmented reality (aangevulde realiteit) een bijzondere scène tot leven. Deze samenwerking komt voort uit het project Kunstkameraden van De Cultuurkantine uit Breda. Daarin werken jonge vluchtelingen in één-op-één-situaties met een kunstenaar aan een kunstwerk dat in een museale expositie aan de buitenwereld getoond wordt. www.purestories.nl JACQUES HENDRIKS | BN DeStem  BAARLE-NASSAU - Anne Pillen had een droom. Van een vervallen hutje in het bos bij Baarle-Nassau wilde ze een werkplek maken voor kunstenaars. Toen sloeg het noodlot toe: Anne kreeg een hersentumor. Toch lukte het haar om de hut op te knappen. Anne overleed begin dit jaar. De boshut is in gebruik en is binnenkort zelfs het decor van een openluchtvoorstelling. Als op een zomerse dag de zon door de bomen komt, is de idylle compleet. De boshut, het tiny house ernaast en ook de schrijfhut liggen er prachtig bij. Zo had Anne Pillen het vast graag gezien. Overal staan installaties van Wessel Verrijt, de kunstenaar die er op dit moment aan het werk is. Ze waren zondag nog te zien in een processie door Baarle-Nassau. De hut in de bossen bij Baarle-Nassau werd net na de oorlog, in 1947, gebouwd. De hut was van dichteres en oud-verzetsstrijder Sonja Prins. Zij woonde er tot haar overlijden, op 96-jarige leeftijd, in 2009. Met Annes man Eric van Vliet lopen we het huisje binnen: 'Annatopia' heeft hij het genoemd. Het ademt historie. Van Sonja Prins natuurlijk, maar ook van zijn Anne: "De fotokopieën aan de muur, de stickers aan de wand. Dat zijn allemaal ideeën van Anne." Kindertijd Eric is emotioneel als hij over haar vertelt. Het verdriet is nog vers: "Ik kende haar 38 jaar. We waren bevriend sinds onze kindertijd. Ik reed op mijn brommer langs en zij vond me stoer. We hebben altijd alles samen gedaan." Waar Anne creatief was, is Eric technisch en dat was een goeie match bij het opknappen van de boshut. Eric zette er een tiny house naast, zodat kunstenaars het wat comfortabeler hebben: "Alle voorzieningen zijn er: je kunt er koken en douchen. Er is warm water en een toilet." Bikkel Maar daar maakt niet iedereen gebruik van: "Er hebben ook kunstenaars onder primitievere omstandigheden hier gewoond. Zij wilden toch in de boshut zelf slapen. Maar dat is niet iedereen gegeven, om als een bikkel daar in de winter te bivakkeren." Kunstenaars die in Annatopia aan de slag willen, moeten van tevoren met een plan komen. Eric: "En dan blijkt achteraf toch vaak dat er iets heel anders uitkomt omdat de omgeving iets heel anders uitlokt." Concentratiekamp Annatopia is binnenkort het decor van de Midzomernachtsdroom van Shakespeare. Oud-bewoonster Sonja Prins had een bijzondere band met deze voorstelling, legt regisseur Marieke Habraken-Meijers uit: "Sonja heeft in het concentratiekamp Ravensbrück gezeten. Daar heeft zij op haar eigen wijze het stuk herschreven. En dat heeft ze met vrouwen die ook gevangen zaten opgevoerd voor de Duitsers, als kerstspel. Dat was gewaagd en dat eigenzinnige is mee naar hier gekomen en Anne kon dat heel erg waarderen." Anne vroeg Marieke vlak voor haar overlijden om de Midzomernachtsdroom op te voeren: "Een heel fijne manier om de levenslust van deze plek ook ook levend te houden." De uitvoeringen zijn op zaterdag 14 september bij Annatopia in Baarle-Nassau. TOM VAN DEN OETELAAR | Omroep Brabant  Van 12 t/m 20 juli werkte ik als ‘artist in residence’ in het boshuis op AnnAtopiA. Ik ben met de volgende vraag de boshut ingetrokken: “Waar ontmoeten elkaar innerlijk- en uiterlijk landschap, hoe ziet de plek eruit waar deze twee in elkaar overvloeien?” De boshut, het bos en het boerenlandschap eromheen heeft mij een spiegel voorgehouden, zoals ik al hoopte, maar niet in de vorm die ik verwachtte. Omarmd door bomen en de stilte, weleens doorbroken door nachtelijke uilen en het hartverscheurend krijsen van varkens die werden ingeladen om afgevoerd te worden naar het slachthuis, zakte ik weg in de omgeving. Omgeven door mensen die natuur duidelijk zien als grondstof – alles moet verbouwd, ontgonnen geslacht en verwerkt worden – werd ik bewoner van dit magisch ongerepte eiland. Alles wat ik was op dat moment voelend of juist vluchtend van het gevoel. Het stukje bos met haar oordeelloze spiegel waarin mijn innerlijk landschap mocht verschijnen… Hoe ontmoeten de twee gebieden elkaar daar in de natuur? Ik heb het antwoord snel gevonden: ze ontmoeten elkaar niet. Ze waren/zijn gewoonweg ÉÉN. Wat binnen woelt ís wat buiten te zien is… Zo werd ik een van de bomen. En in de spiegel van de natuur zag ik tranen, tranen van verdriet, van wanhoop, van inwijding, van loslaten, van vreugde. En de boom die ik werd droeg al deze tranen op het lijf en werd ook mijn troost… Nu sta ik daar voor iedereen om tegenaan te leunen, om te zuchten, om achter te laten en te ontvangen. Wees welkom. Je vindt mij als je de kleine tekeningen op de boomstammen volgt startend op het paadje links van het kunstenaarsverblijf. Annamária Paizs www.cosmicdrawings.com Voor het fotoboek ‘OMG it’s me’ gaat Claudette van de Rakt twee periodes in Het boshuis werken. De eerste periode van 27 maart t/m 2 april en de tweede periode van 7 t/m 14 mei.  © Claudette van de Rakt ‘Ik heb de rust nodig voor het creatieve proces, het uitzoeken van de beelden, overzicht te krijgen over al de beelden en filmpjes die ik heb gemaakt, deze te selecteren en categoriën te maken.’
In de boekpublicatie komen ±400 foto’s, een ruime selectie uit de selfies die ik de afgelopen jaren heb gemaakt. Hiermee wil ik niet alleen de rijke historie van vrouwelijke zelfportretten verbinden met de culturele realiteit van vandaag, maar ook het bewustzijn van de kracht van de vrouwelijkheid heden ten dage vanuit diverse standpunten en benaderingen tonen. Ik heb auteurs benaderd waarvan ik vind dat zij in hun werk een link hebben met de dagelijkse realiteit, en vanuit hun eigen kracht hier goed, grappig, relativerend en reflecterend hierover kunnen schrijven. Onder andere Janneke Stegeman (bijbelwetenschapper), Merel Bem (journalist) en Esther Porcelijn (dichter). De opkomst van de vrouwelijke kracht is merkbaar en nodig, de basis van creatie, het is een aspect van ieder van ons. Of je nu een mannelijke of vrouwelijke lichaamsvorm draagt. Ook zullen er iPhone video’s naast de foto’s verwerkt gaan worden in het boek. Sommige foto’s kunnen gescand worden met een smartphone (d.m.v. een app) en zal dan op de telefoon de bijbehorende video te zien zijn. Ik, Claudette van de Rakt studeerde af aan AKV | St.Joost te Breda. Ik combineer commerciële fotografie (fotostudio Lighthouse in Breda) met eigen werk, waarin ik beeld, tekst, muziek, film en sociale betrokkenheid samenvoeg. #selfies In 2012 begon ik met het maken van zelfportretten met mijn iPhone. Ik vind selfies een fascinerend en een vreemd fenomeen. Tegenwoordig is het nemen en uploaden van een selfie een wereldwijde, dagelijkse routine geworden, maar deze foto's gaan meestal niet verder dan wat je ziet. Ik zet ook de camera aan om mezelf op een armlengte afstand te zien. Ik gebruik een iPhone om de foto's te maken en te bewerken, dus gebruik en pas ik dezelfde technieken toe die iemand anders zou kunnen gebruiken. Ik onderzoek mijn eigen lichaam als vrouw van in de 40 en probeer een intro perspectief beeld te schetsen van wat vrouwen zouden willen onthullen, verbergen of verkennen. Zo wil ik de selfie, een product van een egocentrische cultuur, transformeren in een kunstvorm die het persoonlijke overstijgt. meer info www.claudettevanderakt.nl Van zondag 22 juli tot en met vrijdag 27 juli 2018 verbleven Hans en ik in ‘de Boshut’. We mochten al gebruik maken van ‘het Boshuis’, een tiny house. Deze is bijna klaar en dan heeft ‘AnnAtopiA' er een prachtig, zelfvoorzienend, duurzaam gastenverblijf bij. Tijdens ons verblijf heerste er een hittegolf zodat we geen gebruik gemaakt hebben van de vide. De matrassen beneden op de grond gelegd en daar meteen genoten van het prachtige uitzicht. De grote ramen kaderen heel mooi het uitzicht dat door het licht steeds een ander beeld geeft. Dit sluit heel mooi aan bij het idee dat ik had voordat ik naar ‘de Boshut’ ging. Het gesprek met Anne, bij onze ontvangst in de Boshut, gaf nog meer vorm aan mijn plannen. Anne vertelde wat er allemaal gebeurd was sinds ons vorige bezoek op 21 augustus 2017. Veel, heel veel, ideeën, gedachten, uitwerkingen, AnnAtopiA, het Boshuis maar vooral voor nu ook ‘TUSSENTIJD'. Op dit moment is er energie, ruimte en tijd. _ Thuis had ik het idee opgevat om iets te doen met de liggende acht, de lemniscaat, het teken van oneindigheid. Een beweging zonder begin en einde waarbij de beweging in het midden kruist. Deze vorm gebruik in mijn onderwijs (vooral aan kleuters) heel vaak om de samenwerking tussen de linker- en rechterhersenhelft te stimuleren. Hierdoor leren kinderen al heel jong dat je op verschillende manieren dingen kunt aanpakken en niet altijd hoeft terug te pakken naar de meest voor de hand liggende oplossing. Creatief en probleemoplossend denken, leren kijken en inzetten van alle zintuigen is iets wat ik de kinderen graag mee wil geven. Niets is toeval , als je kijkt naar het logo van AnnAtopiA, dan herken je daar twee keer een liggende acht en een kruis in. Altijd fijn als dingen op één of andere manier bij elkaar komen. Dus zo gezegd zo gedaan, ik wilde de lemniscaat zichtbaar maken in het bos. Belangrijk hierbij was ook om te zien welke vorm dit kader, de liggende acht, weer zou voortbrengen. Hier kom ik bij mijn tweede idee, ’TUSSENRUIMTE’, die pas zichtbaar wordt als je iets kadert of als je de ruimte opvult. _ Actie 1 Een rondje door het bos, op zoek naar bomen, takken, een plek waar ik mijn ideeën kan vormgeven. Ik vond een mooie gespleten boom bij de ‘Schrijvershut’. Hoog, smal, met een v-vorm die opgevuld kon worden. Tijdens mijn zoektocht had ik al diverse takken gezien waarvan de bast af was en deze al apart gelegd op de paden. Uiteindelijk alle takken verzameld bij de gemetselde barbecue, die als zaagtafel en maatvoering voor de takken diende. Op de terugweg van mijn rondje door het bos vond ik tegenover ‘het Boshuis’ drie statige, hoge, rechte bomen die geschikt waren voor de liggende acht. Tegen deze bomen stond een metalen, vierkanten frame, waarbij ik meteen de gedachte kreeg dat dit frame gebruikt kon worden om te kaderen in het bos. Als een soort flexibel, verplaatsbaar object om ergens aandacht op te vestigen.  Actie 2 Alle takken op maat gezaagd, de breedte van de barbecue was leidend. Op het bankje voor de boshut, tegenover het huisje met de wc, alle kopse kanten van de takken een kleur gegeven, een kleur uit het bos, afhankelijk van hoe het licht valt. _ Actie 3 De takken in de gespleten boom geplaatst, ‘TUSSENRUIMTE 1’ heeft zijn vorm gekregen. Foto’s gemaakt en het idee gekregen dat het mooi zou zijn als dit werk in de toekomst zou groeien. Niet op een natuurlijk manier maar wel door toevoegingen van andere gasten/kunstenaars die in ‘de Boshut’ verblijven. Hierdoor wordt de vorm, de tussenruimte, tussen de twee stammen steeds meer zichtbaar.  Actie 4 De liggende acht maken met wol. Eerst een proefje in het klein, vooral omdat ik niet met één kruis(punt) wil werken maar met twee. Dit om vorm te geven aan het feit dat het leven ook vele kanten op kan gaan zonder dat het van tevoren allemaal te plannen is. Ik gebruik het restmateriaal van de gezaagde takken en monteer deze op een plankje, een stukje Boshut dat ik vind bij het verzamelde hout. Ik pak de wol, die een kleurverloop heeft van groen naar blauw en vice versa en volg een patroon met twee kruispunten. Mooi is dat de regelmaat vanzelf ontstaat. Je hoeft er niets voor te meten of uit te rekenen, alleen maar te volgen. ‘TUSSENRUIMTE 2’ is ontstaan. Ik zet deze in de ‘Schrijvershut’, in de buurt van ‘TUSSENRUIMTE 1’.  Actie 5 Om de liggende acht in het groot te maken, moet ik eerst wat ruimte vrij maken bij de drie bomen. Paden vegen, takken snoeien, een omgevallen boom doorzagen. De grond is erg droog en zelfs gebarsten vanwege de enorme hitte. De dikke, omgevallen boom zonder bast die achter de drie bomen ligt zorgt voor een natuurlijke begrenzing van deze nieuw ontstane ‘open’ plek tegenover ‘het Boshuis’. De bomen zelf zijn begroeid met mos en voelen zacht aan, af en toe weet ik niet of ik het mos of de wol voel. Het licht speelt mooi met de draden tussen de bomen. Ieder moment ziet het er anders uit. De rode draad geeft het startpunt aan van mijn ideeën over het verblijf in ‘de Boshut’. Deze hebben pas echt vorm gekregen door de plek zelf, het bos is leidend geweest.  Om toch ook nog met woorden af te sluiten, tenslotte is het wel het bos van dichteres Sonja Prins, plaats ik met losse letters het woord ‘TUSSENRUIMTE’ tussen de boomstammen die vanuit ‘het Boshuis’ te zien zijn.  Het was deze week geven, nemen, denken en maken. Ik ben erachter gekomen dat woorden echt tot de verbeelding spreken en zo nieuwe vormen laten ontstaan die van tevoren niet helemaal uitgedacht zijn. Woord en beeld, vertellen samen een verhaal.
De tijd zal zijn werk doen en dat maakt me nu al weer nieuwsgierig naar wat er komen gaat … Peggy Hezemans was van 22 juli t/m 27 juli 2018 te gast in AnnAtopiA |
MEDIA & BLOGAnnAtopiA in de media. ARCHIEF
Oktober 2020
FILMS
|
